SINH NHẬT

Thật xấu hổ vì tới bây giờ vẫn khiến hai bậc sinh thành còn quá nhiều nỗi lo âu!

Trắng một đêm này ta với ta

Tàn trăng, lạnh gió, lạt hương trà

Bao nhiêu mộng ước như sương khói

Thoắt vội thay bằng trăm xót xa...

Buổi chiều ngồi quán cà phê vỉa hè khu vực vòng xoay Hàng Xanh để tiễn đưa tuổi cũ và lập trình lại cho bước chân của mình sao cho đi được đúng hướng. Trong mịt mù của khói bụi và hối hả của người xe qua lại tự nhiên thấy có cái gì đó hao hao giống một thứ triết lý cuộc sống khi vận vào những đắn đo, trăn trở của mình.

          Từ vòng xoay này, một nơi tới Q1 sầm uất, một hướng về Q3 hoa lệ, một phía chạy ra cầu Sài Gòn và một nẻo nữa là đoạn đường bán nhiều vòng hoa, câu đối cùng những cửa hàng kinh doanh quan tài....

A ha! Hình như cái la bàn mang tên Lý tưởng của ta cũng trục trặc, chạm mạch rồi rối tung lên như vụ tắc đường nghiêm trọng trước cửa ngõ thành phố này chăng? Mà nếu có thoát được thì sẽ lại phải chạy theo hướng nào đây?.

Đi hướng nào đây sau ngày mai, khi:

Tuổi mới chầm chầm nhưng lừng lững như chiếc xe lu thêm một lần nữa phũ phàng cán xuống cuộc đời ta.?

 Vẫn biết thời gian luôn khắc nghiệt, sao vẫn cảm thấy đau đớn khi dần dần nói lời giã biệt tuổi thanh xuân.?

Vẫn hiểu sức người có hạn nhưng cứ mãi hằn học bởi chưa thực sự nỗ lực hết sức mình. Hãy còn lười biếng, dựa dẫm và ảo tưởng về một sự ngẫu nhiên thần kỳ.?

Vẫn là một thằng Trần Anh Tuấn của 10 năm về trước: Nhâm nhi nỗi bất hạnh tự mình phong, chán đời và phó mặc số phận.?

............................................

Thế rồi cứ vẩn vơ ngồi mãi đến tối mịt mà vẫn chưa dũng cảm quyết được một điều gì cho ra hồn. Đành găm ủ nỗi thật vọng chán chường quay trở về để đêm nay (tức bây giờ đây) lại lôi ra chưng cất tiếp.

Mà chưng cất mẹ gì nữa! Cái thứ men do ta tự sản xuất ấy uống mãi, say mãi mà cũng mãi chán rồi!

Vì nó giống như bài thơ ta viết từ năm nảo năm nào, mà giờ đọc lại vẫn thấy hình như còn rất mới

Khi đầu, bao giờ cũng hăng hái hạ quyết tâm cải tạo bản thân:

Một lần này nữa ra đi

Một lần này nữa ganh đua với mình!

Mê cung khúc khuỷu gập ghềnh

Chông chênh lý tưởng bồng bềnh ước mơ.

Xé lòng đốt một câu thơ

Xé bao nhiêu mảnh cho vừa lòng đau?

Mảnh âm u, mảnh uất sầu,

Mảnh ghê giớm lạnh, mảnh sâu vô cùng!

Bước này... bước... có ... đúng không?

Bước này... này nữa... là vòng? hay đi?

Lò dò trong cõi gió mưa

Đích về là nẻo mơ hồ nào đây?

Bao nhiêu tỉnh? Bao nhiêu say?

Cuộc đời này mãi thế này mãi ư?

Một lần này nữa ra đi...

Có hơn thêm được chút gì Ta không?

Để rồi sau đó lại chặc lưỡi:

Rồi ta lại gặp lại ta,

Rồi hoàng hôn ngày hôm qua – bây giờ,...,

Rồi cuộc đời chết mộng mơ

Rồi như đang lở một bờ thế gian...

Vầng trăng mãi “một khuôn vàng”

Mùa thu mãi vẫn “dịu dàng nắng thu”

Mãi là “rừng rậm âm u”

Mãi “xanh là biển” mãi ru là “hời”!

Chán đời ngửa mặt lên giời

Đã như thế! Thế thì thôi! Chán gì?

Lối mòn cứ thế mà đi

Hành tinh còn quẩn chứ gì riêng ai?

          Và tiếp tục đón nhận một sự tự mình hành xác mình như thế này nữa chăng?

Có một cơn sóng lạ

Tràn đến phủ đời ta!

Có một trận phong ba

Quật quăng đầu xanh trẻ!

Tất cả như giằng xé

Tất cả đều đớn đau

Tâm hồn ta tan vỡ

Chưa kịp hiểu vì đâu...

Đối ẩm cùng đêm sâu

Rùng mình trong chát đắng

Ta soi vào sâu lắng

Màu chè thăm thẳm đen

Thấy một nét căm hờn

Thấy một viền uất hận

Thấy vằn lên quặn thắt

Nơi mắt mình , khô khan

Buồn dâng lên ào ạt

Đắng cay òa bão giông

Từ sâu thẳm cõi lòng

Ứa giọt ĐỜI mặn chát!

Soi đời trong đôi mắt

“Tâm hồn ta nơi đâu?”

Mịt mù nối tiếp nhau

Đêm trập trùng thâm hiểm!...

Hi vọng là không!

Trần Anh Tuấn

DƯ LUẬN XÃ HỘI!

TẠI SAO CỨ BẮT PHẢI CHẾT?

Sự khác nhau giữa văn minh và lạc hậu, giữa tiến bộ và không tiến bộ phải chăng xuất phát từ cảm hứng nhân đạo, nhân văn, đặt vị trí con người chính thức đứng ở đâu trong các thang bậc giá trị tại các quốc gia trên thế giới?

           Tôi không muốn tìm con số thống kê để so sánh một nước Việt Nam gần 90 triệu dân với một nước “Tư bản thối nát” là Mỹ có trên 300 triệu người trong một năm có bao nhiêu án tử hình được thực thi? Vì dù sao với tôi, việc tước đoạt mạng sống của một con người dưới bất cứ lý do gì, bất cứ hình thức nào đều là một tội ác.

Lịch sử xã hội loài người là quá trình đi từ mông muội tới văn minh, từ dã man tới nhân văn. Ở một số quốc gia tiến bộ, người ta từ lâu đã loại bỏ án tử hình ra khỏi các văn bản pháp luật. Sự khai tử này không làm đất nước họ nhiễu nhương hơn, rối loạn hơn mà còn khiến cho công dân của họ sâu sắc thấm thía giá trị của hai chữ “Dân chủ”, “Nhân đạo”. Niềm tin vào tính người, sự gắn kết cộng đồng càng thêm sâu sắc. Đó là những xã hội rất nhân bản.

Người ta phòng chống nguy cơ phạm tội ác không chỉ bằng những bộ luật sắt thép và tanh mùi máu. Mà họ “trấn áp” những hành vi nguy hiểm ấy bằng giáo dục, bằng mối quan hệ giữa người với người, bằng các chính sách xã hội công bằng, hệ thống an sinh xã hội tốt đẹp,... Ở những nơi đó không phải là không có những tên tội phạm nguy hiểm, nhưng (hình như) khác ta ở chỗ: Chúng hiểu được cái giá sẽ phải trả khi bị phát hiện, dẫu không ảnh hưởng đến mạng sống nhưng chẳng khác gì chết mòn trong ăn năn và hối tiếc khi đối diện với các giá trị xã hội, với lương tâm của chính mình.

“Sát thủ” Lê Văn Luyện, nghi can chính trong vụ giết người dã man tại Bắc Giang gần đây khiến dư luận xôn xao. Đa phần đều bảy tỏ sự căm phẫn về cách thức xuống tay tàn độc, thiếu nhân tính. Rất nhiều người còn lấy làm tiếc, thậm chí đòi sửa lại luật vì kẻ thủ ác chưa đủ 18 tuổi. Người ta muốn Lê Văn Luyện phải ra trước tòa nhận hình phạt “Tử hình” mới xứng.

Dư luận xã hội sôi sục như vậy là điều rất dễ hiểu.

Tuy nhiên, nếu cứ đứng xa xa một chút để nhìn vào một khía cạnh khác của sự kiện này, phải chăng đó là tâm lý của xã hội hãy còn chưa thoát khỏi sự mông muội, dã man, khát máu: Giết người đền mạng, lấy máu trả máu,...?

Dường như sự phân tích đa nhân tố, lòng trắc ẩn, tiếng nói lương tri không được phép can thiệp vào  dòng chảy suy nghĩ đang sôi sục và hăm hở gán cho kẻ tội phạm cái nhãn “Máu lạnh”, “Mất nhân tính”, “Thú tính”.?

 Nghĩa là nhất quyết từ chối thanh niên trẻ này cùng chung đẳng cấp “Người”. Nghĩa là coi giống như con chó, con lợn để vô tư và thản nhiên tống vào lò giết mổ.?

Lê Văn Luyện suy cho cùng cũng chỉ là một nạn nhân của xã hội thôi chứ đâu!

........................

Hơi dài dòng như thế chỉ để nói rằng:

Với bất kỳ hình thức và lý do nào, giết một đồng loại bao giờ cũng là một tội ác dã man.

Phạt tù nên là biện pháp cuối cùng để cải tạo phạm nhân, đưa những kẻ lệch lạc trở về với các chuẩn mực xã hội.

Và, Dư luận xã hội phần nào phản ánh đặc điểm của xã hội đó.

Việt Nam ta có câu “Thương người như thể thương thân” , ấy vậy mà vẫn còn một lời kinh điển nữa “Sát nhân giả tử”. Sự mâu thuẫn này có vẻ đang phần nào phản ánh lối tư duy tư lợi, thu vén, ích kỷ,... với việc: Cứ cái gì cứ thỏa mãn được mong muốn của mình thì lý luận thế nào cũng được?

Trần Anh Tuấn

NHỮNG KẺ MÁU LẠNH

BÀN VỀ 1 GIẢ THUYẾT

Báo chí mấy ngày nay nóng hôi hổi thông tin về “Sát thủ máu lạnh” Lê Văn Luyện,  nghi can chính trong vụ giết người cướp của chấn động dư luận cả nước

Mức độ say máu, tàn độc, thực hiện tội ác đến cùng của kẻ chưa thành niên này có lẽ một thời gian rất lâu nữa vẫn đứng đầu bảng trong top ten những tên tội phạm mặt người mà lòng thú.

Vài vụ án tốn nhiều giấy mực trước đó như vụ “Xác chết không đầu”, vụ “Đốt chồng”,...  cùng vô số những hành vi man rợ nhất quyết không cho tiếng nói lương tâm có mảy may chút cơ hội can thiệp đã và đang xảy ra nhan nhản trong xã hội gần đây nữa.

Có người cho rằng: Những hiện tượng này chỉ là bề nổi của tảng băng khổng lồ mang tên “Tha hóa niềm tin”, “Thủ tiêu các giá trị”  hoặc “Khủng hoảng đạo đức xã hội”.

Vì còn có những hình thức giết người không dao, thậm chí giết nhiều người, giết cả một thế hệ chỉ bằng những suy nghĩ hoặc phát ngôn thiếu sự kiểm soát của lý trí, của trái tim....

Tựu trung lại, dù độc địa với hình thức nào cũng đều xuất phát từ chính sự vô cảm.

Thử bàn về một giả thuyết:

Hiện trạng phân tầng xã hội sâu sắc tại Việt Nam là điều khó có thể bàn cãi. Người ta ung dung ngồi nhâm nhi bát phở sáng cả triệu bạc để nhìn ra bên ngoài những gánh hàng rong bánh mì, xôi, bún,... phục vụ những đứa sinh viên đang vội vã vừa đi vừa nhai tới giảng đường đại học. Người ta tự hào lái những chiếc “Siêu xe” cả tỉ bạc bóp còi inh ỏi và phun khói vào mặt chủ nhân của những chiếc xe đạp lộc cộc chằng hai bên hai bao tải chứa đầy ve chai. Người ta lạnh lùng ký quyết định giải tỏa, thu hồi đất rồi đẩy cả một vùng dân cư vào tình trạng không nhà cửa hoặc sống chui nhủi nơi những gầm cầu, ổ chuột tạm bợ để có một khu vực rộng rãi cho việc xây dựng sân gôn, khu nghỉ mát dành phục vụ những thành phần “Đại gia” lắm tiền bạc hay dư thừa trình độ ăn chơi.

Sự khủng hoảng của giáo dục nước nhà trong vài chục năm nay, rồi căn bệnh thành tích khiến vô số học sinh được đôn lên ngồi những lớp không phù hợp với trình độ khiến cho quá trình Xã hội hóa của những cá nhân này hoặc bị đứt đoạn, hoặc bị lệch lạc, không theo hướng mà gia đình và cộng đồng kỳ vọng ở chúng.

Sự lạnh lùng trong các phát ngôn, các quyết định liên quan tới tương lai đất nước cũng không phải là điều hiếm gặp:

Khi Biển Đông bắt đầu có dấu hiệu sóng thần do cô bạn “16 chữ vàng” thè xuống cái lưỡi bò nham nhở quấy loạn lên thì vị chủ tịch quốc hội, bây giờ là tân Tổng bí thư với khuôn mặt bình thản, giọng nói đều đều mà giáng xuống nghị trường một nhát kéo cắt đứt toàn bộ mọi băn khoăn, trăn trở của các đại biểu nhân dân với phát biểu xanh rờn “Tình hình Biển Đông không có gì mới!”

Khi ý định xé lẻ dự án bô xít Tây Nguyên bất thành, khi nhiều tầng lớp nhân dân bày tỏ lo ngại về thảm họa bùn đỏ hoặc xa hơn nữa là mưu đồ tinh quái của kẻ láng giềng trên “Nóc nhà Đông Dương”. Thì vị thủ tướng tự tin khẳng định việc khai thác bô xít “...Là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước!”. Nghĩa là không cần những tính toán khách quan, khoa học, không cần một cuộc thăm dò dư luận trong quốc gia luôn tự nhận là “Dân chủ”, bỏ ngoài tai những tiếng nói tâm huyết của nhiều nhân sĩ, trí thức,...Chỉ với 3 triệu đảng viên và một bộ máy cũng sinh ra từ số đảng viên ấy đã dám quyết định thay cho vận mệnh của 90 triệu đồng bào chỉ bằng lời tuyên bố đanh thép, vô cảm ấy?

Đường sắt cao tốc cũng là một biểu hiện của quyết tâm sắt đá trong chính phủ. Một dự án thừa háu ăn, đủ sức ngốn cả chục tỉ đô la Mỹ từ tiền thuế của nhân dân một đất nước nghèo nàn nhưng cũng chẳng mảy may khiến (ít nhất là) ông phó thủ tướng Hùng, giờ là Chủ tịch Quốc hội xúc động. Thái độ hăng hái cùng ngôn ngữ quyết liệt, ngài chậm rãi đóng mạnh cây đinh ý chí xuống cái ván thiên của con tàu kinh tế nước nhà với câu “Không thể không làm đường sắt cao tốc!”. Những tưởng cây đinh ấy sẽ im re sau khi bị Quốc hội dứt khoát nhổ ra. Ngờ đâu nó vẫn sống mãnh liệt và có ý định gim cắm thêm nhiều nhát nữa qua lời phát biểu có phần ngụy biện vụng về của ông bộ trưởng GTVT Dũng sau đó “Tuy Quốc hội chưa thông qua dự án này nhưng Quốc hội không cấm việc tiếp tục nghiên cứu. Vì vậy, việc tiếp tục nghiên cứu là đúng luật...”.. Phải chăng chỉ có một từ “ngoan cố” để nói về lời tuyên bố lạnh máu này.?

Gần đây hơn là vô số những hành động cùng tuyên bố kiểu “Ổng chẳng bà chuộc” của chính quyền trước hiện tượng nhiều người yêu nước bày tỏ thái độ phản đối Trung Quốc xâm lược. Từ những chuyện như bắt người lên xe bus với lý do “Đảm bảo an ninh trật tự”, lau giày vào mặt công dân rồi chối bay chối biến, ... tới việc vị giám đốc công an Hà Nội vừa nói “Không chủ trương trấn áp người biểu tình yêu nước” thì ngay lập tức một công văn không chữ ký, không số má mang nội dung “trấn áp” lập tức ra đời. Để rồi sau đó, chị Nga bên Bộ Ngoại giao lại lật đật đăng đàn thanh minh cho hành động cấm đoán dân chủ bằng cách kịch liệt phản đối Hòa Kỳ can thiệp vào công việc nội bộ của Việt Nam với lời lẽ tưởng như mềm mại mà cực kỳ gan góc “Đây là phát biểu sai trái, không phù hợp”

..........................................

Câu hỏi:

Lê Văn Luyện, Nguyễn Đức Nghĩa, Trần Thúy Liễu hay vô số những kẻ bất lương khác có môi trường để nuôi dưỡng động cơ tối tăm, bởi suy cho cùng, họ cũng là nạn nhân của xã hội?

Cái xã hội nói một đường làm một nẻo. Đề cao tư tưởng đạo đức, hăng hái thực hiện chí công vô tư, thực hiện công bằng, dân chủ,.. song thái độ ươn hèn, tư tưởng tham nhũng và hành động tội ác cứ năm này đẻ nhiều hơn năm trước. Sự khủng hoảng niềm tin và sụp đổ lý tưởng cũng từ đó mà sinh ra?

Cái xã hội mà những người điều hành nó chưa thể làm tượng đài để toàn dân cảm thấy có một chút gì đó xứng đáng noi theo?

 Cái xã hội đang quyết liệt đi theo con đường CSCN dẫu chưa giải xong bài toán về Kiến trúc thượng tầng?.

Trần Anh Tuấn