Hôm
30-11, một người dân TP Cà Mau tổ chức người đưa quan tài sang bên láng giềng
đang chuẩn bị khai trương quán cà phê.
Sự việc
bắt đầu từ sự tranh chấp đất đai trước đó, không ai chịu ai, nên chờ đúng dịp
bên kia bắt đầu khởi dựng việc làm ăn thì bên này mang sản phẩm dành cho người
chết tới với lý do “tặng”.
Ở Quảng
Nam hồi đầu tháng trước, để đòi giải quyết bồi thường đất thỏa đáng tại công
trình đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi, người dân cũng mang quan tài đặt giữa
đoạn thi công để gây sức ép với chính quyền…
Trước đó, còn rất nhiều vụ mà tấm áo cho người chết (áo quan) được người
sống ưu tiên trong danh mục những công cụ bày tỏ thái độ. Dường như họ đặt hi vọng điều này sẽ có tác dụng giống như
những tấm gương “quan tài diễu phố” ở vài địa phương phía Bắc trước đó.
Những
việc này, cơ quan chức năng đã vào cuộc, song cán cân giữa việc giải quyết sự
vụ (thường là ở mức xử lý hành chính) với hệ lụy tâm lý, tinh thần, tình cảm…
trong dư luận e quá chênh lệch.
Điều
này hoặc phản ánh sự nhân nhượng của chính quyền trước những hành vi mang biểu
tượng của âm binh (quan tài), hoặc phản ánh sự lúng túng khi quá trình giải
quyết những việc này thiếu những biện pháp chế tài thích đáng.
………………
Một
hiện tượng khác cũng khá phổ biến hiện nay, đang diễn ra tại nhiều tòa hình sự,
đó là mang di ảnh nạn nhân tới các phiên xử.
Tôi
không hiểu nếu trước đây các thẩm phán khi xét xử ông Nguyễn Thanh Chấn, Huỳnh
Văn Nén mà gặp những tình huống như thế thì
có đủ bản lĩnh để không tuyên án
tử hay không?. Và số phận những người không phạm tội kia sẽ đi theo hướng nào?
Tôi
cũng không hiểu, nếu người nhà của bị cáo cũng tề tựu, mỗi người ôm trước ngực
hình ảnh cha mẹ già, vợ trẻ, con thơ … (thông điệp về viễn cảnh tương lai gia đình mù mịt khi thiếu
vắng người thân) để đối đáp lại với việc mang di ảnh nạn nhân thì
tòa án có quy định nào ứng xử với việc “biểu dương lực lượng” từ hai phía ấy?
Hội đồng xét xử, dù gì cũng là con người, có phải thực hiện thao tác che tấm vải đen
trên mắt giống như thần Công lý để đảm bảo tốt hơn sự công tâm không?.
……………………………
Hai
hiện tượng bày tỏ thái độ bằng quan tài và mang hình ảnh nạn nhân tới công
đường dù thông cảm lắm cũng chỉ dừng lại ở mức chia sẻ với những bức bối của bên
nhận là bị hại, nhưng nó lại gây ngột ngạt cho người xử lý. Nó cũng có khả năng khiến công luận bất bình bởi e ngại sự công
tâm, tinh thần thượng tôn pháp luật bị can thiệp một cách rất “mềm”. Anh Tuấn
