NHỮNG CƠN BÃO MANG TÊN “SỐ ĐÔNG”

Nhiều người Việt thuộc mấy câu vần điệu sau, coi là định nghĩa nôm na về hoa sen, và (có lẽ) từ đây, họ  khẳng định sen là loài hoa tượng trưng cho sự thanh quý

Trong đầm gì đẹp bằng sen

Lá xanh, bông trắng lại xen nhụy vàng

Nhụy vàng, bông trắng, lá xanh

Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn

Ai đã gán cho sen là loài hoa bất nghĩa?

Tuổi thơ mình gắn bó khá nhiều với quê hương nên mình biết mùi bùn không lợm. Bùn có mùi thơm của bùn, và mình từng có những giấc ngủ rất yên bình trên cánh tay của ông nội hàng ngày vẫn sục xuống những lớp đất nhão nồng ấm pha chút ngai ngái của rêu, của cỏ… để gặt lúa, mò cua.

Và mình cho rằng, tác giả của mấy câu lục bát trên trong lúc ngẫu hứng đã gán cho một biểu tượng hoa của làng quê hai tính xấu “Vô ơn” và “Mất gốc”.

Vô ơn và mất gốc ở chỗ, bùn đất là môi trường để sen sinh sống, nhưng tới lúc nở hoa và tỏa hương rồi thì quay lại so sánh với nơi từng dung dưỡng mình bằng một tính từ sặc mùi miệt thị - Hôi tanh!

Sử dụng chữ hôi tanh, tác giả đã dõng dạc đặt người mẹ (bùn) và đứa con (sen)  ở hai trạng thái đối lập: “cao quý, mến yêu” và “ghê tởm, hèn hạ”! Thậm chí còn nhắc đi nhắc lại như một động tác vỗ ngực của đứa trẻ mất nết trước khi hạ nhát dao mang tên “bất hiếu” xuống bậc sinh thành (Lá xanh, bông trắng lại xen nhụy vàng – Nhụy vàng, bông trắng, lá xanh – Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn!)

Vậy nhưng, những người coi hoa sen là loài hoa thanh quý dường như coi sự đối lập đó là biểu tượng của  trỗi dậy, vươn lên đáng tự hào?

Lại nhớ tới truyện cổ tích Tấm Cám,  nhiều thế hệ coi cô Tấm là nhân vật tiêu biểu của triết lý “Ở hiền gặp lành”.  Cho đến một ngày xấu trời, các phụ huynh nhận ra rằng con em mình đang yêu quý một nhân vật có số đỏ (gặp Bụt, rơi hài). Nhân vật ấy cũng sở hữu trái tim của dã thú khi chế biến thịt em gái thành món mắm ngon gửi về cho mẹ kế thưởng thức... http://tuanvietnam.vietnamnet.vn/2011-11-25-tam-cam-phai-chang-la-cau-chuyen-canh-giac-

Nam – mô A – Di – Đà – Phật là sản phẩm của người Tàu?

Lại một câu chuyện khác, chuyện này mình khá mơ hồ nhưng cứ bày ra cho thoát cái lăn tăn nhiều năm nay. Ấy là câu niệm Nam – mô A – Di – Đà – Phật.

Theo một số trang mạng, hai chữ đầu “Nam – mô” có sáu nghĩa là “Kính lễ, Quy y, Phụng thờ, Cứu ngã, Độ ngã, Quy mạng”; hoặc “phiên âm tiếng Sanskrit Namah, có nghĩa như Quy y quyết tâm vâng theo, Cung kính và nương theo gửi đời mình cho Phật”… Tuy nhiên, xem phim nước ngoài  thì thấy các nhân vật nhà sư chỉ dùng “A – Di – Đà – Phật”.

Một bậc cao niên quê mình hơn mười năm trước lý giải: Đạo Phật sang Việt Nam bằng nhiều đường, trong đó có ngả Trung Quốc. Và chữ “Nam mô” là do người nước họ gắn cho với hàm ý nhận xét (hay “yểm”) chứ chả phải câu “niệm” gì cả, vì thực ra đó là một từ Hán – Việt đọc trại đi: “Nam vô” – Nghĩa là Nước Nam không có Phật!

Lý giải của cụ khiến mình lợn cợn vì  ngẫm ra không phải không có lý. Vì việc tuyên truyền nhằm cố gắng xác lập một niềm tin  cho đa số  đã từng được nước này sử dụng: tiêu biểu như cột đồng của tướng Mã Viện thời Đông Hán.

Theo nhiều tài liệu Sử, cột đồng này với sáu chữ “Đồng trụ chiết, Giao chỉ diệt”, tức Trụ đồng gãy, Giao chỉ không còn - được dựng lên sau khi Mã Viện đàn áp xong khởi nghĩa Hai Bà Trưng. Việc này hàm ý vừa như một thông báo mị dân  hòng triệt tiêu ý định của người Việt là phá trụ đồng, vừa như một hình thức đánh dấu sự có mặt của thế lực phương Bắc tại nước Nam.

Nếu những suy nghĩ của mình về hoa sen, cổ tích Tấm Cám hay câu chuyện về việc “yểm” của người Trung Quốc  là đúng thì có lẽ cần ghi thêm cho dân tộc Việt một một phẩm chất chói sáng nữa – Đó là “tin người” – tin một cách bền vững những định hướng của vị nào đó khơi mào đầu tiên.

Biểu hiện rõ nhất của sự tin rồi đồng lòng sát cánh dung dưỡng niềm tin ấy là hiện tượng chung tay chĩa mũi dùi vào ngành giáo dục trong thời gian  xét tuyển nguyện vọng vào ĐH – CĐ mùa thi 2015.

Ở đâu cũng có thể gặp tiếng than thở của phụ huynh cùng những bức xúc của thí sinh vì phải chạy đôn chạy đáo giữa các trường, lặp đi lặp lại động tác rút-nộp hồ sơ nhằm có sự chắc chắn cao nhất giành được tấm vé ngồi trên giảng đường.

Họ mắng ngành Giáo dục nhưng quên mất nguyên nhân đầu tiên khiến họ vất vả chính là sự thiếu trách nhiệm với quyết định lựa chọn ngành, trường của chính thí sinh.

Giả sử chỉ có một nguyện vọng thì đâu gây nên cảnh chen lấn, chà đạp điểm số lẫn cơ hội của nhau? Đâu có hiện tượng cùng nhau vác loa than thở chuyện khó khăn, chật vật  tự mình gây ra?

Lại thấy thương cụ Tú Xương, tài như thế mà thi bảy lần cũng chỉ có cái bằng tương đương như cấp 3 bây giờ.  Cụ chửi đời, chửi thời nhiều nhưng không thấy chửi bản thân hay triều đình vì lý do thi nhiều mà vẫn trượt cả.

………………………….

Vậy mới thấm thía rằng, khi số đông suy nghĩ giống nhau thì điều gì cũng có khả năng thành chân lý!. Anh Tuấn

ĐÊM Ở GA TÀU

Hôm  trước ra ga tàu chờ đón ông bạn từ Bắc vào.  Trời lúc hai giờ sáng lợt lạt màu trăng, nghe tiếng nhạc vàng rên rỉ từ chiếc máy điện thoại tàu bỗng có gì đó đơn độc dù tiếng cánh muỗi vẫn nhộn nhịp bên tai…

Cái cảm giác được tư lự buổi đêm lâu lắm mới quay về. Lại  nhớ thời sinh viên chăm chỉ hì hụi đạp xe qua cầu Sài gòn ngồi đốt thời gian tại Phố Đêm của mấy thằng lười học với nhau,  và xa hơn nữa là tâm trạng  của thủa cầm tấm gương nhỏ nhoài  qua song cửa sổ, đón trăng.

Dài tay thêm nữa, tay ơi

Một lần thôi, một lần thôi… cuối cùng…

Ghé nghiêng sang phía bão bùng

Ghé nghiêng sang phía dòng sông thiếu thời

Mải mê trôi giữa dòng đời

Hôm nay lại trở về nơi bắt đầu

Nôn nao bắc một nhịp cầu

Bên bờ ký ức dãi dầu Nhớ - quên

Nhặt tìm ngày tháng không tên,

Miền xa xôi, những êm đềm ngày xưa

Mặn mòi trong nắng trong mưa

Ấu thơ như thể mới vừa hôm qua.

Rưng rưng ngắm ánh trăng nhoà

Một lần nữa nhoài tay ra, một lần

Chớp vui để tủi muôn phần

Đón trung thu chốn phong trần, qua gương…

Ngày bé tí, bố mình kỳ vọng mình thần đồng hơn đứt Trần Đăng Khoa khi phát hiện mấy dòng vần vè nguệch ngoạc của ông con trong cuốn vở lớp 2. Nhớn tí nữa, mình ôm mộng thành huyền thoại thể thao khi rinh về cái giải Nhì cho trường trong hội khoẻ Phù đổng. Nhớn thêm tí nữa, chưa kịp bôi thêm mơ ước thì số phận ném cho mình cái vé đi học “Tiến sĩ”….

Gần mười niên, ban đầu tâm đắc  bài học thủa nhập môn của một ông anh người Hà Nội “Bước chân đi là cát bụi phong trần – Tránh sao được khi dòng đời xô đẩy”,  thế là chấp nhận trầy da tróc vẩy. Quăng quật đâu được mấy cái mùa đông thì thấy quan điểm đó hình như không đúng lắm, vậy là lại phải đạp sóng trở ngược.

Hăm lăm tuổi, tốt nghiệp cấp ba hệ bổ túc, cùng năm đó vào đại học, năm sau thì ôm tiếp một trường nữa.  Thất bại, rồi đi làm, lấy vợ, sinh con… kết thúc những chông chênh của những ước mơ hão huyền.

Gần đây, đi làm công nhân câu chữ, phát hiện tháng ngày dũa dấu phẩy, gò dấu chấm cũng là từng ấy thời gian chả nặn ra được điều  gì  hay ho cho riêng mình.  Hình như cuộc sống cho cái này lại giật lại cái kia. Đưa cái cần câu kiếm gạo  thì cùng lúc tước đi mặt sông vò trăng, nhốt sóng.

……………………………………….

Mới lục lọi cuộc đời được chừng ấy thì ông bạn đã alo, báo khoảng một giờ nữa tới ga.  Mình châm điếu thuốc, tợp ngụm cà phê,  ngó lên trời và rút xuống được ba điều.

Thứ một, buồn đi đái mà chả dám bước  tìm cột điện hay hốc tối, vì ở những góc đó thấp thoáng mấy thanh niên trong giới ngày xưa. Lớ xớ tiến vào, các anh em  kiếm cớ “thịt” thì toi.

Thứ nhì, mong được trở lại hơn 10 năm trước để lập trình lại mọi thứ, nhưng lại lo mình không thể có gia đình cùng  con gái hai lần rượu như bây giờ.

Thứ cuối,  muốn ngạo đời, nhưng số phận đã kịp đóng lên trán mình một chữ “HÈN” mẹ nói rồi.

Trần Tuấn