Xá lợi tại chùa Ba Vàng

 

Xá lợi, theo tôi hiểu, là phần cơ thể nào đó của cá nhân nhà sư được hóa thạch.

 

Để trở thành xá lợi phải đáp ứng ít nhất 2 điều kiện. Thứ nhất, phải là người của Phật giáo để công nhận có xá lợi. Thứ hai, phần cơ thể hóa thạch ấy phải là của cao tăng.

 

Cỡ như chú tiểu Thị Kính nếu ném vào lò bát quái của Thái thượng Lão quân thì dù biến thành ngọc cũng không được coi là xá lợi.

 

Chùa Ba Vàng trưng bày xá lợi tóc phật là một sự kiện rất có ý nghĩa. Sự kiện ấy dứt khoát khẳng định dù chỉ một cọng bằng chứng thôi nhưng xóa tan những nghi ngờ rằng ngài chưa từng hiện diện ở Ba Vàng.

 

Việc nắm tóc đức phật để kéo từ cố quốc sang quê hương thứ 2 rồi lại lôi tóc đức phật từ Ba Vàng về cố quốc chỉ đơn giản chứng minh hóa thạch của đức phật bị cưỡng bức sử dụng dịch vụ hàng không. Nó chưa thể hiện sự trọng thị của đám đệ tử, kiểu rước đuốc từ Hi lạp đi khắp thế giới trước khi châm tại Thế vận hội.

 

Vấn đề ở đây không phải là chuyện tóc phật được sử dụng tùy tiện thế nào. Vấn đề ở chỗ tóc ấy khi “trở về cố quốc” sẽ vẫn tỏa sáng cuộc đời “hóa thạch” hay bị cố quốc kết tội ngẫu hứng vượt biên?

Trần Tuấn

Khi giải cứu xếp bằng hoa trượng nghĩa…

 

Sau công điện của Thủ tướng hôm nay, 28-12, cơn tăng động của giá vàng lập tức quay ngoắt về phương tự kỷ với những cú nhảy điên rồ hướng về vạch thế giới. Điều đó cho thấy chỉ một chữ ký cũng khiến vật đổi sao dời.

 

Cũng hôm nay, người bán hoa tết ở TP HCM dù chưa lỗ nhưng nhận được sự đảm bảo không ế của ngành chức năng. Nói “TP HCM” thay vì riêng “bến Bình Đông, quận 8” vì chưa có thông tin về việc  ngăn những tay buôn ở quận khác, tỉnh khác chuyển hoa ế tới bến Bình Đông như thế nào.

Như một cậu ấm, chưa tới ngày lều chõng đã biết mình không bao giờ thi rớt.

Như một cô chiêu, vừa qua tuổi bập bẹ đã chuẩn bị tư thế làm dâu cho nhà khác bởi sự cam kết giữa đôi bên tứ thân phụ mẫu.

Như một đại gia, coi việc làm từ thiện là ý nghĩa trong đời chứ không phải ý nghĩa với đối tượng thụ hưởng.

Thế thì còn khỉ gì phấn đấu với nỗ lực nữa?

Với những thông tin có được thì tạm suy luận vậy. Còn như cần chữ ký giúp triệt tiêu mầm mống ỷ lại, đồng thời thúc đẩy những nỗ lực kinh doanh và tính toán trong làm ăn thì chữ ký ấy nên có sớm.

“Hỗ trợ” hay “giải cứu”.  Bao nhiêu vụ rồi, từ rau củ, hải sản đến gia súc mà tác dụng đến nay không còn là ẩn số… thì đáp số trong Đường hoa xuân nghĩa tình được xếp bằng hoa ế, e rằng đã có... 

Trần Tuấn

Màu của thất bại

Hết chim thì bẻ cung, hết chồn thì giết chó săn là một trong những phát ngôn kinh điển trong dã sử Trung Hoa. Câu này ứng nghiệm trong đa số phi vụ nhuốm màu lợi dụng từ Á, Âu, Phi sang Mỹ.

 

Ở tầm đơn giản, nó là chuyện của một phi công sau khi biết máy bay hết nhiên liệu. Trong tầng phức tạp, ấy là việc máy bay hết nhiên liệu vẫn cố gắng tự hủy nút bung dù…

Truyện Trạng Quỳnh, thật ngẫu nhiên, là một trong những văn mẫu của hai thứ tầm và tầng ấy.

Nghĩa rằng dù gì thì kẻ khởi xướng ván cờ  nếu muốn vẫn có cách để phong đồng loạt 8 Hậu trong Cờ vua, kéo Tướng, Sỹ, Tượng qua hà trong Cờ tướng, hoặc tự xóa ván chơi lại.

Ranh giới giữa hạnh phúc và đớn đau, vênh mặt hoặc ê chề chỉ nằm ở màu sắc tấm huy chương.

Trần Tuấn

Cát cứ giá trị

            Nếu lấy Tây du ký là lý thuyết về hệ thống nhà nước cõi trên thì Nhà trời là cõi vô pháp với hình phạt cực kỳ... tiếu lâm.

 

Tôn Ngộ Không bất tuân nhiệm vụ (Bật mã ôn), trộm cắp công sản (đào tiên, linh đơn), chống phá chính quyền (dựng cờ, tự xưng Tề thiên, tổ chức lực lượng phang lại quân triều đình).

 

Thủ lĩnh khỉ này còn phỉ báng lãnh tụ, coi Ngọc Hoàng không ra đinh gỉ gì cũng như vạch quần đái vào tay Phật.

 

Với kính thưa các thể loại vừa lỗi vừa hỗn, ban đầu thiên đình quyết chém họ Tôn dựa vào ý chí Ngọc Hoàng (không thấy nhắc phiên tòa nào), sau vì đao kiếm xử không nổi nên tống vào lò bát quái.

 

Lò bát quái không giết được. Vị đứng đầu Thiên đình đành nghe theo ý chí thủ lĩnh của láng giềng thiên giới (Phật tổ) chuyển hình phạt chết sang hình phạt tù. Sau đó, "Tề thiên tự phong" bị giam tại Ngũ Hành Sơn, hạ giới.

 

1 năm dưới hạ giới bằng 1 ngày trên trời, cộng thêm 49 đêm nằm lò, tổng hình phạt cho Tôn Ngộ Không là 549 ngày theo chuẩn thời gian xứ sở nơi ra án.

 

Những lỗi tưởng như tày đình nhưng chưa đến 2 năm tù? Mà "đặc xá" lại do phật chứ không phải Ngọc Hoàng quyết?

 

Trong khi đó, 2 danh tướng có quá trình phấn đấu chính danh là Thiên bồng Nguyên soái (Bát Giới) và Thủy liêm Đại tướng quân (Sa Tăng) thì vi phạm nhẹ hều: 1 chú say rượu tán gái, 1 chú làm vỡ chén uống nước mà đều bị khai trừ khỏi trời, lần lượt bị ném xuống trần làm kiếp lợn hoặc thủy quái.

 

Đặt trong cuộc sống sinh động hôm nay, Ngô Thừa Ân có lẽ bị xử lý tội phát tán tài liệu giả mạo. Khổ nỗi ông lại sống ở nước khác và thời khác.

 

Nên, rút ra rằng: Một giá trị nào đó chỉ được phép cát cứ trong phạm vi của giá trị ấy. Không thể dùng hiện tại để soi chiếu vào tương lai, càng không thể dùng những mường tượng phi lý ở tương lai để áp đặt hành động của hiện tại.

 

Ép buộc trẻ học thêm, bắt chúng nó phải tư duy theo thế hệ cha mẹ là một trong vô vàn kiểu cát cứ giá trị!

Trần Tuấn

Vẻ đẹp của phức tạp

 Khi còn bé, đa số bọn thế hệ chúng ta có một tên giống nhau là thằng Cu, cái Hĩm. Sự chung chạ này không khiến bất cứ ai thiệt thòi vì khi nhắc Cu/Hĩm nghĩa là đang nhắc tới kho báu vô tận về sự yêu thương, trìu mến. Nên tôi gọi đó là kiểu định danh thiên đường.

Về mặt giấy tờ, chúng ta định nghĩa bản thân với thế gian bằng giấy khai sinh, lớn lên chút thì thêm Căn cước công dân. Lớn chút nữa, bắt đầu “chính chủ” với ai đó thông qua giấy đăng ký kết hôn.

Nghĩa là có rất nhiều phương án để cộng đồng và xã hội xác định chúng ta là ai, ở đâu, thành phần thế nào.

Nhưng như thế chưa đủ, chúng ta cần phải được biết đến là sở hữu bao nhiêu phương tiện, làm chủ những bất động sản gì. Và để chiều lòng, sau định danh biển số xe, kế hoạch định danh biển số nhà đang hiện thực hóa sự phong phú các phương pháp khẳng định tên tuổi chúng ta dưới gầm trời này.

 

Nếu bạn có 100 căn nhà nghĩa là 100 biển số dù ở bất cứ địa phương nào cũng đều hướng về bạn. Dù khi có việc tìm bạn mà phải dò bằng ấy địa chỉ hơi lâu (nên đành quét chip căn cước để xác định nơi thường trú, tạm trú) thì bạn vẫn nên tự hào vì bản thân được thêm một lớp bảo vệ tài sản nữa là được luật pháp công nhận đứng tên số nhà.

Và dù nếu muốn bán hay mua nơi ở thì bạn chỉ mất thêm thao tác đăng ký sang tên đổi chủ. Bạn không quá phiền, bởi, so với tình cảnh lâm nguy của giới lướt sóng bất động sản chuẩn bị xếp hàng chung số phận với những chủ tiệm buôn bán xe cũ hiện nay thì bạn đang vô cùng sướng.

Tới đây, bạn bè, đối thủ, thậm chí trang phục, màu sắc ưa thích cũng có thể được thu thập, tính toán làm cơ sở chúng ta tuyên bố chính chủ.

Trần Tuấn

Giới hạn của sáng tạo

“… Chẳng cần màn dạo đầu hôn hít. Khánh Dư bốc váy áo của Thiên Thụy. Và ngược lại những ngón tay của công chúa vội vàng cởi chiếc quần đi ngựa của Khánh Dư. Khi thân thể cả hai đã được bóc trần, Khánh Dư luồn tay dưới cặp mông mẩy và cong của công chúa nhấc lên ngang với chiếc “cần câu” dài và thẳng đứng của mình.

Rồi chẳng cần giường chiếu, với sức khỏe của một võ tướng đang ở tuổi sung mãn nhất Khánh Dư lúc đẩy mông Thái Thụy ra, lúc dập mông công chúa vào tạo nên một nhịp điệu đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả. Công chúa Thái Thụy rú lên sung sướng theo nhịp đôi đơn giản đó…”…

Trên đây là nội dung một trang trong tác phẩm “Chim ưng và chàng đan sọt”. Theo đó, tiểu thuyết lịch sử nói về thời kỳ chống Nguyên Mông này do Nhà xuất bản Hội Nhà Văn đỡ đầu, xuất bản năm 2016, và nó đoạt giải C hạng mục sách hay năm 2018.

Trần Khánh Dư là danh tướng có thật, một người góp phần chém nát sự oai phong của đế quốc mạnh nhất thế giới thời kỳ ấy: Nguyên Mông! Vậy, nghệ thuật nói chung, nền văn học nói riêng, tiểu thuyết lịch sử nói riêng nữa, tác phẩm đơn thuần giải trí “nói riêng phẩy” … có quyền xuyên tạc, vu khống một cá nhân?

Nếu cá nhân ấy là nhân vật đương đại, họ có thể khởi kiện tác giả và những người bịa đặt câu chuyện của họ ra tòa vì xúc phạm đời tư, nhân phẩm, danh dự?...

Nội dung trên tôi viết hồi năm 2018, khi “Chim ưng và chàng đan sọt” được vinh danh, nay lục lại sau khi lọ mọ tới rạp xem phim “Đất rừng phương Nam” bản chưa sửa Thiên Địa hội thành Chính nghĩa hội.

Và thấy, cho dù là một sản phẩm giải trí thì cũng vẽ ra khung cảnh kháng thực dân tại phương Nam giai đoạn đầu thế kỷ 20. Ở đó, quân Pháp có thực, Thiên Địa hội có thực, Nghĩa Hòa đoàn có thực. Và giai đoạn lịch sử 1858 – 1954 được sử sách ghi lại chứ không truyền miệng, rỉ tai như cổ tích Thánh Gióng, Thạch Sanh.

Xem xong, thấy Cục điện ảnh phản hồi những tranh cãi kịch liệt về phim mấy nay chưa ổn. Điều “chưa ổn” này cũng đang tạo thêm một đợt sóng tranh cãi khác. Nên nói gì thì nói, bóng ma “sáng đúng, chiều sai, mai lại đúng” dường như đang lăm le phủ xuống các phát ngôn trước, trong và sau câu chuyện của cục này.

Chiều nay ngồi học, nghe câu nói rất hay của giảng viên: Nghệ thuật không có biên giới nhưng chủ nhân của tác phẩm nghệ thuật phải là người có tổ quốc!.

Tuấn Anh

Nhật ký ngắm giời

             

            Trời từ trên cao đái xuống

Hóa trận mưa rào sáng nay

Mình từ trên cao loay hoay

Mà nhà vệ sinh xa quá!

 

Bắt chước là điều không lạ

Nhưng như thế nào mới tài

Ví như Ngọc Trinh tổ lái

Là học Bà Tưng, Lệ Rơi…?

 

Ví như vừa mới đây thôi

Có ông mất hơn 7 triệu

Vì lỗi lộng ngôn, thần khẩu

Rồi giả vờ bao biện ẩu

 

Ví dụ lúc còn thơ ấu

Thì nếm cứt gà cũng vui

Còn khi tuổi sắp lên sui

Mà học đòi thì hơi rủi

 

Cùng là đầy tớ like, view…

Thì nên kéo, câu tử tế

Chứ cứ bắt mạng sóng gió

Chẳng thà như mình… trên cao!

Trần Tuấn

Xe chính chủ

 

Ngày mai, 15-8, vài trong nhiều nội dung quan trọng trong Thông tư 24/2023 của Bộ Công an phát huy uy lực. Một cá nhân có thể có 10 xe máy/ô tô mang tên mình và toàn bộ 10 biển số đó đương nhiên gắn lên lần lượt 100, 1.000, 1 vạn… xe máy/ô tô nếu cá nhân đó coi chuyện bán và mua phương tiện là thú vui.

 

Cũng thông tư này, nhà nước có quyền thu hồi biển số nếu người sở hữu biển số, cũng là “danh tính thứ 2” của họ, từ chối hoặc vì lý do nào đó không thể đồng nhất lý lịch mình với biển số. Việc thu hồi là đương nhiên. Không có thỏa thuận như tổ chức phiên đấu giá ở phía ngược lại.

 

Một ông có xe với biển 5 số 9 chẳng hạn, sẽ không được phép lăn tăn nếu sau khi bán xe ấy vài năm mà không chịu hoặc không đủ tiền mua xe mới cùng dung tích xi lanh.

 

Một bà có xe với biển 5 số 8 thông qua đấu giá tiền tỉ chẳng hạn, sẽ phải tính toán việc viết di chúc cho ai thừa kế biển đó để đề phòng lúc đột ngột đi xa thì các hàng thừa kế có lý do để không tranh chấp và yên tâm thừa hưởng 5 số 8 tới khi viết di chúc lần nữa.

 

Một chủ buôn xe chẳng hạn, sẽ phải dành thời gian đáng kể trong cuộc đời kinh doanh để bán xe và tham gia thủ tục thu hồi/cấp biển số xe chính chủ.

 

Tàm tạm hiểu như thế. Và nếu cái tấm bảng vuông vuông chưa tới 10 ký tự đó có giá trị bằng cả căn biệt thự, thì nên tìm hiểu xem ngân hàng có dịch vụ thế chấp biển số xe không nếu chẳng may bạn sa cơ lỡ vận.

Anh Tuấn

Những bản lỗi của Tú Bà

Người mua dâm và người bán dâm được quyền bất khả xâm phạm về hình ảnh, nhưng người kết nối hai hành vi lệch chuẩn ấy không được ưu ái như vậy. Cha mẹ, vợ chồng, con cái thỏa sức ngắm họ ở bất cứ đâu có internet.

 

Trong khi đó, với thế giới chưa tận diệt hết tham sân si như hiện nay, lực lượng kết nối sự sung sướng, về mặt chứng cứ, giúp phần nào giải quyết những vụ án có khả năng bị oan. Sai ư?. Anh A, chị B dẫn nhau vào chỗ kín ăn bánh trả tiền, xong xuôi, chị có thể giữ nguyên hiện trạng hớt hả tới đồn tố giác bị cưỡng bức, khi ấy, thiếu sự xác nhận thỏa thuận của bên trung gian thì có trời cứu!.

Nên, trong câu chuyện cựu tiếp viên hàng không bị bắt vì môi giới vừa qua, cá nhân tôi thấy thương, dù niềm thương ấy bị chuyện tiền bạc can thiệp. Từ 1 đến 3 nghìn đồng Mỹ cho một giao dịch gần gũi, 7 triệu đồng địa phương "công môi giới" thì không phải nhỏ. Nó tương đương thu nhập hàng tháng của công dân những nước không nghèo và bằng cả cơ đồ của những lao động chọn nhà trọ làm nơi an cư.

Tôi không nhiều tiền và sự liều lĩnh như các đại gia đầy ắp cả vật chất lẫn máu phiêu lưu. Tôi chỉ đủ sự kiên trì để nuối tiếc đề tài “Nên hợp pháp hóa mại dâm” trong môn học An sinh xã hội gần 20 năm trước. Đề tài nhóm ấy với điểm 8 đã phần nào chứng minh không có sự phủ nhận tuyệt đối của giảng viên và nhà trường.

Và sự nuối tiếc luôn thao thức trở lại sau bất cứ tin tức nào liên quan tới chuyện ở đâu đó triệt phá động/ổ mại dâm.

Trở lại chuyện nàng cựu tiếp viên, việc môi giới như đã nói là một cách kiếm hoa hồng từ “mỏ vàng đại gia”. Phạm pháp thì phải bị trừng phạt nhưng con cái, vợ chồng, cha mẹ, đồng nghiệp và chính cá nhân nàng ấy sau khi chấp hành án phạt tù (nếu có) chắc chắn nhận bản án “chung thân xấu hổ”. “Án” ấy chỉ được xóa khi hoặc internet biến mất hoặc luật có sự nhìn lại

Vương Thúy Kiều tạo nên thành công của Thanh Tâm Tài Nhân nhưng đó là thành công chưa trọn vẹn, vì nỗi đau của các thế hệ lấy lỗ làm lãi nhiều trăm năm sau vẫn chưa được cảm thông.

Tuấn Trần

5 cha, 3 mẹ...

        Chúng mình được học và được yêu cầu đề cao đức tính khiêm tốn.

Chúng mình cũng được giáo dục yêu bản thân, được cổ vũ sự tự tin thể hiện. Và, dứt khoát mỗi cá nhân chúng mình là cái rốn của vũ trụ.

Chúng mình đồng thời được thẩm thấu các giá trị về tôn trọng khác biệt, ủng hộ sự thể hiện cá tính.

Nhưng, vì là rốn vũ trụ nên chúng mình thường lấy chuẩn của rốn để lan tỏa, xâm chiếm và áp đặt lên những cái rốn khác.

Bình Định không chỉ nổi tiếng về hoa hậu, nhà thơ và võ tướng, Bình Định còn vang danh bởi trí thức nữa. Gần nhất, riêng năm ngoái đã có trên nửa trăm bậc kiệt xuất được vinh danh.

Nên, nhớ tên người nổi tiếng, chỉ nên khu biệt rằng những người được nhắc chính là thần tượng của nhân vật trả lời. Không nên vạch rốn để phê bình, chỉ trích, thậm chí thóa mạ phụ nữ, chưa nói đó là một bông hoa đẹp.

Tuấn Trần

Thịt chó: Quyền ăn cũng bị lên án?

 Suy cho cùng, con cháu ngày nay thèm thịt chó là lỗi ở các cụ. Đang yên đang lành với gà qué, lợn, dê, bò trâu… tự dưng đùng đùng phát minh ra món giềng mẻ mắm tôm làm gì không biết!

Đã tốn rượu, tốn cả thời gian ngồi bù khú còn giảm giá trị của văn học hiện thực phê phán khi gián tiếp phủ nhận cứu cánh của Lão Hạc nhờ bán chó mà có tiền lo ma chay.

Các cụ còn để lại cho thế hệ sau mầm mống mâu thuẫn mà nay đã thành quả bom cãi vã giữa chén chó và không chén chó!

 

Nhớ năm xưa, trên nghị trường Quốc hội, dự thảo Luật chăn nuôi có có nội dung thể hiện trước khi giết mổ súc vật phải tránh làm chúng đau đớn hoặc sợ hãi. Nếu có hiệu lực, thì với riêng chó, đương nhiên mỗi khi thèm chén thì việc xuống tay phải thực hiện như một nghi lễ trước khi đưa phần cơ thể của nó vào trong bụng mình.

Mà chắc chắn, bọn làm công cụ đưa hơi men, nhậu nhẹt cuối tuần ấy tuyệt đại đa số là hàng nội. Chó tây mấy chục triệu, ai dám nuốt… Nên, “tẩy chay thịt chó” không rõ cụ thể là tẩy chay với thịt nội hay thịt ngoại?

Hà Nội và nhiều địa phương lợi thế du lịch khác đang có những slogan ấn tượng về nói không với cầy thực phẩm. Điều này tốt thôi, nhưng vẫn có phần hơi hơi chưa chưa tốt là tạo sự bất bình đẳng trong dâng hiến một trong 4 tứ khoái của nhân loại giữa chó, mèo, bò, lợn, chim…

Quan trọng hơn, đừng nâng tầm tới mức đến quyền ăn cũng bị lên án.

(Ảnh: Là con chó nhà tôi, nó hầu gia đình hơn chục năm, già tới nỗi lú lẫn cả tiếng chủ. Được cái minh mẫn là vui vẻ đồng ý được bán để giải thoát trọng việc tìm đất chôn cất nó của chủ)

 Trần Tuấn

Điểm liệt là 0: Những tổn thương không kiểm soát

Hầu như năm nào cũng thế, ngành giáo dục luôn thường trực những sự kiện để trở thành ngôi sao của thời sự. Năm thì thầy trò đánh nhau, năm thì xâm hại học đường, năm thì gian lận thi cử, năm thì điểm sử thấp đội sổ…

Năm nay, “ngôi sao sự kiện” đầu tiên xuất hiện tại TP HCM trong kỳ thi vào lớp 10 công lập. Thống kê từ Dantri cho thấy trong tổng số 95.952 thí sinh có điểm ở 3 môn thi thì 67.591 thí sinh đạt tổng điểm từ 15 trở lên (trung bình mỗi môn đạt 5,0 điểm). Con số này chiếm tỷ lệ 70,44%.  Số lượng còn lại 28.361 thí sinh có điểm trung bình chưa tới 5 điểm/môn.

Thống kê từ báo Dantri

Thống kê riêng biệt, số thí sinh có điểm thi dưới điểm 5 ở từng môn cụ thể là thì môn ngữ văn có 11.362 bài thi sinh, môn toán là 44.126 bài thi và môn ngoại ngữ là 30.999 bài thi. Trong số này, 180 thí sinh bị điểm liệt (0 điểm) ở các môn, gồm 165 bài thi môn toán, 7 bài thi môn ngữ văn và 8 bài môn ngoại ngữ.

Tờ báo nhận định dù số bài thi môn toán bị điểm liệt cao cách biệt so với 2 môn còn lại nhưng đã giảm gần một nửa so với năm ngoái (295 bài).

Điểm liệt – Tôi cho rằng đồng nghĩa với cắn bút suốt thời gian làm bài, đồng nghĩa với kiến thức tiếp nhận trong nhiều năm không mảy may đáp ứng dù chỉ 0,01% yêu cầu của đề. Nó cũng đồng nghĩa với tư duy ra đề của các thầy cô khác biệt hoàn toàn, một trời một vực với những gì tích lũy được của 180 cựu học sinh lớp 9.

Bên cạnh nguyên nhân lười biếng (nếu có) của học sinh thì chuẩn mực đề thi cùng kỹ năng hiểu biết về học sinh của các thầy cô cần phải được tham gia vào câu chuyện báo động điểm liệt này.

Nếu không hiểu các em, không sát sao với mặt bằng tiếp nhận của các em thì các vị thánh ra đề, thống nhất đề… chỉ đóng vai trò là minh tinh tạo sốc, quăng dao mổ bò cho bọn trẻ giết gà thôi.

Và mặc cảm điểm 0 chắc chắn sẽ bám theo các sĩ tử cùng người nhà vừa dài, vừa lớn đủ để gây tổn thương xã hội nữa.

Nên, hãy nhìn điểm liệt từ cách nhìn về sự thiếu hiểu nhau giữa đôi bên: Ra đề và Làm bài.

Trần Tuấn

Từ chuyện ChatGPT: Bọn con cháu máy người có chắc có hiếu?

Nếu kết hợp 2 phát minh búp bê tình dục và ChatGPT thì với điệu bộ cơ thể, kỹ năng biểu diễn cảm xúc, kiến thức siêu việt… chúng ta dễ có một “người máy” như trong tưởng tượng.

Kết hợp người máy ấy với những dị bản sinh học (như ngựa giao phố lừa thành la, biến đổi gen…) chúng ta dễ chào đón hậu duệ của chính mình là những thế hệ người lai máy.

Bọn máy lai người ấy kết hôn, sinh nở, phát triển dân số và trở thành loài thống trị. Lâu dần chúng xem nhẹ nguồn gốc và biến tổ tiên thành những món đặc sản như hiện nay chúng ta khoái thịt thú rừng.

Nếu bạn đã tưởng tượng như trên hoặc xa hơn thì đừng run sợ với suy nghĩ của chính mình. 

Trí tuệ của loài người theo tính toán, mới chỉ đầu tư chưa tới 10% để có cơ đồ xã hội hôm nay. 90% còn lại đang đóng băng nhưng luôn sinh lãi và sẵn sàng “tham chiến” để dàn xếp mối quan hệ với các con cháu máy lai người kia

Con đường hình thành từ việc qua lại nhiều dù trước đó việc qua lại ấy phải trả giá bằng vết xước của gai trinh nữ hoặc chấn thương bởi đá hộc.

Việc hiện tại, hãy “thiền” như tôi, ít nhất là hiền lành, an bình trong hình ảnh. 

Còn việc nổi lửa trong lòng thì cũng bình thường. Phải tạo bễ lò rèn hòng kiếm vật sắc nhọn mà đào cái mỏ 90% kia.

Tuấn Trần

Bắt hay giữ?

Tiếng Việt mình "hay" ở chỗ bản chất đối thoại dựa phần lớn vào ngữ cảnh.

 

Ví dụ, “vô”, “vào” giống nhau. Muốn mời vô nhà hay mời vào nhà đều được. Tuy nhiên, Vào học và Vô đạo lại không chung ý nghĩa “vô, vào”.

“Đồ chó con” là câu chửi thề trước đối thủ nhưng là kiểu nũng nịu nhau giữa các cặp tình nhân.

Ông Năm Cam nói với đàn em “không muốn thấy mặt” bà Dung Hải Phòng thì nên hiểu án mạng được tính đến…

“Đề nghị” nếu xuất phát từ lời lãnh đạo trong hội nghị thì tự dưng đã chuyển hóa thành “Yêu cầu”….

Nhưng cũng vì hay vậy nên Tiếng Việt thường bị những tay thủ dâm ngôn ngữ tìm cách cưỡng bức. Ví dụ như câu vừa rồi, trong sáng thế mà vẫn bắt buộc liên tưởng tới đụng chạm vật lý.

Mấy ngày nay thông tin thời sự gặp tình huống như vậy. Đó là trường hợp của tướng Đỗ Hữu Ca, nguyên Giám đốc công an TP Hải Phòng, và lão Trương Đình Nhạt, cựu du côn ở tỉnh Quảng Ngãi. Cả hai được đưa tin bị “bắt khẩn cấp”.

 

Ông Đoàn Văn Vươn, người nặng tình với tướng Đỗ Hữu Ca

Nghe đâu, luật hiện tại đã bỏ khái niệm “bắt khẩn cấp” để thay bằng “giữ người trong trường hợp khẩn cấp” cho phù hợp với Hiến pháp.

Có điều, nhiều người trong chúng ta khoái hành động “bắt”… Thế thì chiều sự chính xác hay chiều theo tâm lý nhỉ?

Anh Tuấn 

"Dịch Kiều" trước mộ cụ Tú Xương

“Rằng năm Gia Tĩnh triều Minh

Bốn phương phẳng lặng hai kinh vững vàng…”

Giống như khi đọc nhiều tác phẩm nổi tiếng, Truyện Kiều để lại cho tôi một số suy nghĩ có thể lạ. Nói “có thể” bởi biết đâu nhiều người có quan điểm tương tự…

Chuyện của cô Vương Thúy Kiều lấy bối cảnh triều đại nhà Minh bên Trung Quốc, khi đó Thanh Tâm Tài Nhân viết. Vài trăm năm sau đại thi hào Nguyễn Du đọc được và nâng tầm tác phẩm lên bằng bản dịch theo thể loại thơ lục bát với tiêu đề Đoạn Trường Tân Thanh, sau đổi thành Truyện Kiều.

Số phận hai ấn phẩm trên cũng long đong như số phận của Kiều do tùy vào quan điểm của mỗi thời mà được nâng lên hay vùi xuống.

Ví dụ về Kiều, cô nàng này lần thứ nhất bán thân xác chuộc cha thông qua môi giới hôn nhân với Mã Giám Sinh. Lần thứ hai, Kiều bán sạch phẩm giá bằng việc định lừa Hoạn Thư,  rồi trộm tài sản tại nhà họ Mã để cao chạy xa bay. Lần thứ ba, người đẹp thực hiện thương vụ ngu xuẩn bằng cả cơ đồ của đấng trượng phu Từ Hải với mong muốn được yên thân....

Bởi thế nghe đâu trước 1945, “Đoạn trường tân thanh” – tiếng kêu đứt ruột - vẫn bị dân gian coi là “dâm thư”. Nói nôm na thì là một dạng “Nhật ký gái điếm”. Hiện giờ thì tạm khác.

Về nhân vật Từ Hải, ông này là kiểu người được đánh giá không tệ trong xã hội phong kiến. Cũng chí lớn, cũng trượng nghĩa, cũng hồ đồ, cũng rượu, cũng mê gái, cũng qua lại nhà thổ…  nên Từ Hải có tính cách và hành xử theo hình mẫu của 108 anh hùng Lương Sơn Bạc. Tư thế “chết đứng” của họ Từ được hiểu là đến từ cái chết oan ức.

Và đúng vậy, với tư cách là một đầu lĩnh chống lại sự quản lý của triều đình, lẽ ra Từ Hải phải được chết trên chiến trường với giáp gươm lẫm liệt, da ngựa bọc thây. Đằng này, chết vì sự thỏa mãn cuộc sống, nghe lời gái mà thiếu phòng bị thì rõ ràng là cái chết oan.

Với Hồ Tôn Hiến, nhân vật này được giới thiệu: "Có quan tổng đốc trọng thần/ Là Hồ Tôn Hiến kinh luân gồm tài/ Đẩy xe vâng chỉ đặc sai/ Tiện nghi bát tiễu việc ngoài đổng nhung"… chứng tỏ là một trọng thần tài ba. Ấn tượng nhất là lời kể của Nguyễn Du sau khi Hồ Tôn Hiến diệt xong Từ Hải lại mê mẩn Thúy Kiều, nhưng “Nghĩ mình phương diện quốc gia/Quan trên nhìn xuống người ta trông vào” và quyết định không buông thả.

Điều này càng có giá trị trong thời đại ngày nay khi xã hội xiển dương những quan lớn đàng hoàng, vừa có giáo dục, vừa có văn hóa.

Một số ý kiến cho rằng Hồ Tôn Hiến dùng mưu mẹo xảo quyệt để hãm hại chồng hờ thứ 3 của Thúy Kiều, hiểu vậy là chưa đúng. Với nhiệm vụ phụng sự nhà nước, góp phần cho “bốn phương phẳng lặng hai kinh vững vàng”, ông tổng đốc này phải bằng mọi cách để triệt để xử lý những kẻ có tư tưởng "Sao bằng riêng một biên thùy/ Sức này đã dễ làm gì được  nhau".

Như vậy, giá trị của Truyện Kiều còn nằm ở đâu nữa? Đương nhiên là nằm trong những ý tứ sâu xa khác mà cụ Tố Như muốn gửi gắm vào câu chuyện Vương Thúy Kiều. Những ý tứ ấy cộng với bút pháp tuyệt vời đã đưa Kiều cùng cụ bay lên, khắc tên Việt Nam trên đỉnh núi cao trong lĩnh vực văn hóa – nghệ thuật của thế giới.

Sức sống của Truyện Kiều vừa mãnh liệt, vừa nhiệm mầu. Bằng chứng là thông qua sự mến yêu của độc giả, tác phẩm giúp xóa nhòa ranh giới giữa duy vật và duy tâm.

Ai cũng có thể bói Kiều, ai cũng có thể in ấn và truyền tay và lưu truyền chi tiết “người cõi âm Đạm Tiên” sát cánh bên Kiều mà không lo bị xử lý hành vi phổ biến văn hóa phẩm mê tín dị đoan.

Trước Mồng 9 Tết Mèo - 2023.

Tuấn Trần